Vòng kinh không phóng noãn là vòng kinh không có nang noãn chín và rụng. Người thường xuyên có vòng kinh không phóng noãn sẽ dễ bị vô sinh, hiếm muộn.
Thế nào là vòng kinh không phóng noãn?
Rụng trứng là hiện tượng xẩy ra ở cơ thể người phụ nữ. Hiện tượng này xảy ra vào giữa chu kỳ k.inh n.guyệt, tức là khoảng ngày 14 của chu kỳ kinh. Phụ nữ từ 13 – 14 t.uổi buồng trứng phát triển hoàn thiện và bắt đầu rụng trứng, thông thường mỗi tháng nó rụng một trứng chín. Nếu trứng này kết hợp với t.inh t.rùng sẽ trở thành hợp tử, nếu hợp tử làm tổ trong tử cung sẽ phát triển thành thai nhi. Trường hợp trứng không được thụ tinh sẽ theo m.áu kinh ra ngoài cơ thể.
Vòng kinh không phóng noãn là vòng kinh không có nang noãn chín và rụng. Người thường xuyên có vòng kinh không phóng noãn sẽ dễ bị vô sinh, hiếm muộn.
Vòng kinh không phóng noãn là một chu kỳ kinh mà tại buồng trứng không có nang noãn chín nên không diễn ra hiện tượng phóng noãn như các chu kỳ k.inh n.guyệt khác. Ở phụ nữ bình thường thỉnh thoảng cũng có vòng kinh không phóng noãn nhưng tình trạng vòng kinh không phóng noãn thường gặp hơn ở các em gái v.ị t.hành n.iên, ở phụ nữ sắp mãn kinh hoặc những người mới có kinh trở lại sau sẩy thai hoặc đẻ.
Vào t.uổi dậy thì, vùng dưới đồi chưa chế tiết đầy đủ Gn-RH nên tuyến yên chế tiết không đầy đủ FSH làm nang noãn không chín, không đầy đủ LH làm nang noãn (dù chín) không phóng noãn. Còn vào t.uổi tiền mãn kinh, buồng trứng không còn đủ nhạy cảm để trả lời thích đáng hormon của tuyến yên nên nang noãn không chín và không phóng noãn, mặc dù LH có thể vẫn cao. Sau sẩy thai, sau đó, những vòng kinh đầu tiên có thể không phóng noãn.
Muốn xác định được một vòng kinh có phóng noãn hay không thường phải được theo dõi và làm các xét nghiệm đặc hiệu. Một vòng kinh không phóng noãn cũng có thể có một vài đặc điểm sau:
Chu kỳ của vòng kinh không phóng noãn thường ngắn ngày hơn các chu kỳ k.inh n.guyệt khác (23-25 ngày).
Thân nhiệt người phụ nữ có vòng kinh không phóng noãn cũng có chút khác biệt. Chị em nào theo dõi thân nhiệt đều đặn mỗi buổi sáng khi vừa thức giấc thì vòng kinh nào không có sự tăng thân nhiệt trong những ngày trước khi hành kinh thì vòng kinh đó không có phóng noãn.
Không gây thống kinh (đau bụng khi hành kinh).
Vòng kinh không phóng noãn, nên không thể thụ tinh được với t.inh t.rùng, vì vậy vòng kinh không phóng noãn là một trong những nguyên nhân gây vô sinh, hiếm muộn ở phụ nữ.
Nguyên nhân khiến vòng kinh không phóng noãn
Nguyên nhân gây vòng kinh không phóng noãn đều là những bất thường về điều hòa hormon của hệ dưới đồi-tuyến yên-buồng trứng.
Cụ thể hơn có thể do vùng dưới đồi-tuyến yên tiết không đủ hormon kích thích đối với buồng trứng (thường gặp ở lứa t.uổi vị thành niên).
Do buồng trứng giảm nhạy cảm đối với hormon kích thích của vùng dưới đồi-tuyến yên (thường gặp ở lứa t.uổi tiền mãn kinh).
Mắc các bệnh lý hoặc tổn thương thực thể như: do bệnh hoặc tổn thương tại vùng dưới đồi-tuyến yên làm suy chức năng bài tiết hormon của nó.
Do bất thường ở buồng trứng.
Dùng một số loại thuốc tránh.
Ngoài ra, sau sẩy thai những vòng kinh đầu tiên có thể không phóng noãn.
Hiện tượng không phóng noãn có thể là cơ năng nhưng có thể trong một số ít trường hợp có tổn thương thực thể như u tuyến yên, hội chứng Stein – Lcvcnthal (buồng trứng đa nang).
Các nguyên nhân tiềm năng khác của hiện tượng rối loạn chức năng rụng trứng bao gồm:
Béo phì
Trọng lượng cơ thể quá thấp
Tập thể dục cực độ
Tăng prolactin m.áu
Suy buồng trứng sớm
T.iền mãn kinh, hoặc dự trữ buồng trứng thấp
Rối loạn chức năng tuyến giáp (cường giáp)
Mức độ căng thẳng cực cao
Lời khuyên của thầy thuốc
Điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân của vòng kinh không phóng noãn. Một số trường hợp có thể được điều trị bằng cách thay đổi lối sống hoặc chế độ ăn uống.
Nếu trọng lượng cơ thể thấp hoặc tập thể dục khắc nghiệt là nguyên nhân hãy tìm cách tăng cân hoặc giảm bớt thói quen tập thể dục đủ để bắt đầu rụng trứng.
Vòng kinh không phóng noãn trên thực tế chỉ có mục đích điều trị vô sinh. Đôi khi có mục đích điều trị rong kinh với ý nghĩ cho rằng rong kinh là do không có progesteron, kết quả của hiện tượng không phóng noãn. Đối với những vòng kinh không đều, không có phóng noãn có thể cho thuốc tránh thai uống trong 3 – 6 tháng. Sau khi ngừng thuốc sẽ có thể có hiệu ứng nhảy vọt, vùng dưới đồi tăng tiết Gn – RH và phóng noãn có thể xảy ra.
Người thường xuyên có vòng kinh không phóng noãn sẽ dễ bị vô sinh. Nếu bạn gặp phải chu kỳ không rụng trứng trong các tháng liên tiếp nhau, nhận biết bởi sự bất thường và kém đều đặn trong chu kỳ k.inh n.guyệt, bác sĩ có thể khuyên nên thay đổi thói quen sinh hoạt một cách từ từ.
Ăn uống đủ dinh dưỡng, luyện tập thể dục thể thao và kiểm soát stress có thể là những biện pháp vô cùng hiệu quả và nên được duy trì trong ít nhất một vài tháng.
Nếu những thay đổi này không mang lại sự thay đổi đáng kể nào hoặc bạn không chắc chắn về nó thì tốt hơn hết là nên trao đổi với bác sĩ. Việc chẩn đoán sớm sẽ giúp tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả cho chứng vòng kinh không phóng noãn.
Lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể ảnh hưởng sinh sản
Thuốc tránh thai khẩn cấp là ‘con dao hai lưỡi’, có thể gây nhiều hệ lụy ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ.
Thuốc tránh thai khẩn cấp gồm hai loại 1 viên và 2 viên – Ảnh minh họa
Bác sĩ Trần Thị Mộng Tuyền (khoa sản, Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức) cho biết thuốc tránh thai khẩn cấp được nhiều chị em quan tâm và thường xuyên sử dụng hơn vì tính linh động và hiệu quả cao.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy thuốc tránh thai khẩn cấp cho hiệu quả ngừa thai lên đến 95% trong vòng 24 giờ đầu tiên.
Trong trường hợp trứng đã được thụ tinh, thuốc tránh thai có tác dụng ngăn không cho nội mạc tử cung hình thành cửa sổ làm tổ.
Nếu việc làm tổ đã xảy ra, thuốc không làm gián đoạn quá trình mang thai hay gây hại cho phôi đã làm tổ.
Theo bác sĩ Tuyền, trên thị trường có 2 loại thuốc tránh thai khẩn cấp, trong đó loại 1 viên được nhiều người lựa chọn bởi độ phổ biến và tính tiện lợi khi sử dụng.
Phần lớn những viên thuốc loại này chỉ cho hiệu quả ngăn ngừa việc mang thai ngoài ý muốn nếu sử dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi quan hệ t.ình d.ục không được bảo vệ.
Còn thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên thì nhất thiết phải uống đủ 2 viên mới có tác dụng phòng ngừa thai. Hiện nay, thuốc ngừa thai 2 viên ít được dùng hơn so với loại 1 viên.
Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp như thế nào?
Bác sĩ Tuyền cho hay thuốc tránh thai khẩn cấp có thể được sử dụng nhiều lần trong một chu kỳ k.inh n.guyệt, nhưng không nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp như một phương pháp ngừa thai lâu dài.
Đặc biệt chú ý, không nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá 2 lần/tháng hoặc nhiều hơn 3 lần/năm bởi chúng làm tăng đáng kể các tác dụng phụ như rối loạn k.inh n.guyệt, mệt mỏi. Trong trường hợp dùng nhiều hơn, cần có sự tư vấn từ bác sĩ.
Phụ nữ có tình trạng sức khỏe đặc biệt cũng phải được bác sĩ tư vấn trước khi lựa chọn phương pháp tránh thai khẩn cấp bằng thuốc.
Thuốc tránh thai khẩn cấp được phát hiện kém hiệu quả ở phụ nữ béo phì (có chỉ số khối cơ thể hơn 30kg/m 3), nhưng không đáng kể và không có lo ngại về an toàn.
Các tác dụng phụ khác của thuốc ngừa thai khẩn cấp có thể là đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn (thường sau khi uống thuốc), căng tức ngực, đau bụng hoặc mệt mỏi. Những hiện tượng này thường không kéo dài và tự hết.
Các tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp thường nhẹ đối với hầu hết mọi người. Nhưng nếu các triệu chứng nghiêm trọng, kéo dài hoặc lo lắng sau khi uống thuốc, nên gặp bác sĩ để được thăm khám.
Mặc dù là phương pháp tránh thai hữu hiệu cho những tình huống “cấp bách”, tuy nhiên thuốc tránh thai khẩn cấp cũng là “con dao hai lưỡi”, có thể gây nhiều hệ lụy ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ.
“Việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ gây ra các hạn chế phát triển và rụng trứng. Chính vì thế, chị em không nên lạm dụng thuốc, mà nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp tránh thai phù hợp và an toàn”, bác sĩ Tuyền khuyến cáo.
